Je bent zwanger, gefeliciteerd! Maar je hebt ook een werkgever. Wanneer vertel je je werkgever dat je zwanger bent en wat zijn je rechten en je plichten? Mag je bijvoorbeeld controle afspraken met je verloskundige hebben tijdens je werktijd? In dit blog vertel ik je alles over zwangerschap en werk.
Wanneer ga je het je werkgever vertellen?
Uiterlijk drie weken voor ingang van je verlof moet je je werkgever vertellen dat je zwanger bent. Uiteraard zal iedereen in de meeste gevallen haar werkegever dit eerder meedelen, wel zo fijn dat je werkgever de tijd krijgt vervanging te regelen.
Tijdens je zwangerschap heb je recht op wettelijke bescherming vanuit je werkgever. Hij dient ervoor te zorgen dat jij veilig je werk kunt doen. Indien mogelijk blijf je je eigen werkzaamheden zoveel mogelijk doen. Maar soms zal het werk aangepast moeten worden. Bijvoorbeeld wanneer je in aanraking komt met stralingen of stoffen die schadelijk kunnen zijn voor de ongeboren baby, of wanneer je werkt met veel trilling of wanneer je fysiek zwaar werk doet. Het kan dan raadzaam zijn om contact te zoeken met een bedrijfsarts die samen met jou gaat kijken naar de (veilige) mogelijkheden op je werk.
Daarnaast hoor je gelegenheid te krijgen om de verloskundige of gynaecoloog te bezoeken, ook onder werktijd. Wanneer je veel nachtdiensten werkt of onregelmatig, dan heb je tijdens je zwangerschap en zes maanden daarna recht op regelmatig werk. Dat houdt in dat je in principe geen nachtdiensten hoeft te werken. Uiteraard gaat alles in goed overleg met je werkgever.
Tijdens je zwangerschap heb je recht op extra doorbetaalde pauzes. Dit is maximaal 1/8e van je normale werktijd. Werk je bijvoorbeeld 8 uur op een dag? Dan heb je recht op maximaal 1 uur extra pauze indien dit nodig is voor je.
Zwangerschapsverklaring en zwangerschapsverlof
Met een zwangerschapsverklaring kan je werkgever een zwangerschapsuitkering aanvragen. Je kunt de verklaring aan je verloskundige vragen. Zij zal de verklaring voor je maken en ondertekenen. Er staat onder andere op dat je zwanger bent en wat je uitgerekende datum is.
Je mag maximaal 6 weken voor de uitgerekende datum met verlof gaan. Je bent echter verplicht om minimaal 4 weken voor de uitgerekende datum te stoppen met werken. Het totale verlof duurt 16 weken. Je hebt dus altijd minimaal 10 weken na je bevalling vrij ook wanneer de baby later dan gepland geboren wordt. Met je zwangerschapsverklaring kun je je verlof aanvragen. Als je in loondienst bent, krijg je een zwangerschaps- en bevaluitkering die gelijk is aan je salaris. Werk je zelfstandig dan heb je recht op een uitkering gedurende 16 weken. Ook hier geldt 4 of 6 weken voorafgaand aan je bevalling en 10 of 12 weken daarna.
Zwangerschapsdiscriminatie
Wanneer je het vermoeden hebt dat je te maken krijgt met zwangerschapsdiscimininatie ga je hier over altijd in gesprek met je werkgever. Bijna de helft van alle werkende zwangere vrouwen heeft hier helaas mee te maken. Sommigen verliezen zelfs hun baan. Ook zwangere vrouwen hebben recht op een gelijke behandeling en het is dan ook bij wet verboden. Zwangerschapsdiscriminatie kun je melden bij het College voor de Rechten van de Mens.
Uiteraard ga ik er van uit dat alles in goed overleg gaat met je werkgever en dat je zorgeloos kunt genieten van je zwangerschap en de periode daarna.
Meer informatie over het onderwerp zwangerschap en werk vind je op de site van de consumentenbond en op de site van De verloskundige.
